Ucho
Zmysł słuchu i wzroku są najważniejszymi zmysłami człowieka. Słuch umożliwia swobodną komunikację, ostrzega nas o zagrożeniach, pozwala cieszyć się muzyką i śpiewem ptaków.
Budowa małżowiny usznej pozwala wychwycić fale dźwiękowe. Następnie zostają one odbite przez fałdy ucha zewnętrznego i docierają od błony bębenkowej, które zaczyna drgać. Drgania przechodzą do ucha środkowego, a stamtąd do wewnętrznego. Wreszcie zostają przetworzone na impulsy nerwowe, które docierają do mózgu. Wszystko to dzieje się w ułamkach sekundy.
Błona bębenkowa
Fale dźwiękowe dochodzące do błony wprowadzają błonę bębenkową w drgania, które są następnie przenoszone na łańcuszek kosteczek słuchowych (młoteczek, kowadełko i strzemiączko) trafiając ostatecznie na okienko owalne a dalej do ślimaka.
Strzemiączko
Najmniejszą kością w ciele człowieka jest strzemiączko.
To jedna z trzech kosteczek słuchowych. Wraz z nimi jest odpowiedzialne za przekazywanie drgań błony bębenkowej do ucha wewnętrznego.
Ślimak
Ucho wewnętrzne (ślimak) – zawiera płyn i niezwykle czułe „rzęski” słuchowe. Te drobne włosowate struktury są wprawiane w ruch wskutek stymulacji drganiami.
Ze ślimaka do mózgu biegnie nerw słuchowy.
Błędnik
Błędnik to niewielka część kości skroniowej, narząd, który pozwala utrzymywać równowagę. Jeśli cierpisz na chorobę lokomocyjną, to jej przyczyna leży w błędniku. Błędnik odpowiada również za wiele przypadków zawrotów głowy.
Kiedy kręcisz się wokół własnej osi, a potem gwałtownie zatrzymasz, odczuwasz zawroty głowy i możesz stracić równowagę. Płyn w błędniku wiruje jeszcze chwilę po ustaniu twojego ruchu.
Trąbka słuchowa jest wąskim przewodem, które łączy ucho środkowe z gardłem. Reguluje ciśnienie wewnątrz ucha środkowego. Od strony gardła jest zazwyczaj zamknięta. Otwiera się gdy coś przełykasz lub ziewasz. Aby odetkać zatkane uszy wystarczy przełknąć ślinę lub ziewnąć.
Zwierzęta odbierają dźwięki uszami
Nietoperze mają duże uszy zewnętrzne. Wykorzystują echolokację, czyli zamiast oczu wykorzystują uszy, żeby w ciemności latać w jaskiniach. Wysyłają dźwięki, które odbijają się od ścian jaskini i wracają do uszu. Dzięki temu wiedzą gdzie jest ściana jaskini.
Chłodzenie przez uszy
Słonia afrykańskiego od słonia indyjskiego łatwo odróżnić po wielkości uszu – afrykańskie mają je większe, indyjskie mniejsze. Skąd wynika taka różnica w wielkości uszu u słoni?
Natura umożliwiła słoniom chłodzenie przez uszy.
Poprzez uszy następuje wymiana ciepła krwi z otoczeniem, a poprzez wachlowanie uszami, słoń może regulować temperaturę swojego ciała.
Słonie indyjskie maja mniejsze uszy, ponieważ przebywają w cienistych miejscach (w dżungli) i nie są zmuszone tak intensywnie się schładzać.
Chłodzenie przez uszy spotyka się także u królików i zajęcy.
Język migowy
Żeby się porozumiewać osoby słyszące wydają dźwięki, czyli mówią. Osoby niesłyszące używają języka migowego.
Jest to język naturalny służący do porozumiewania się bez używania narządu słuchu, zazwyczaj przez same osoby głuche lub osoby słyszące z osobami głuchymi. Odpowiednie ułożenie palców dłoni określa konkretną literę lub zwrot.
Badanie słuchu
U dzieci powyżej 4 roku życia oraz dorosłych przeprowadzamy badanie słuchu za pomocą audiometru.
Badanie jest bezbolesne i nieinwazyjne. Na podstawie tego badania jesteśmy w stanie określić charakter i głębokość niedosłuchu. Jest to najczęściej wykonywane badanie słuchu, które daje nam obraz stanu narządu słuchu.
Program Powszechnych Przesiewowych Badań Słuchu u Noworodków
Jako test przesiewowy wybrano rejestrację otoemisji akustycznych. Badanie wykonuje się na oddziale noworodkowym w drugiej dobie życia dziecka, a jeśli test wypadnie nieprawidłowo – powtarza się go w dniu wypisu ze szpitala. Niezależnie od wyniku badania przesiewowego personel oddziału noworodkowego zbiera informacje na temat czynników ryzyka uszkodzenia słuchu. Grupa dzieci z czynnikami ryzyka uszkodzenia słuchu wymaga co najmniej kilkumiesięcznej obserwacji z powodu ryzyka późniejszego ujawnienia się niedosłuchu (nawet jeśli wynik badania przesiewowego wypadnie prawidłowo).
U osób, których stwierdzono niedosłuch zaleca się noszenie aparatów słuchowych. Aparat słuchowy dobiera protetyk słuchu.